In het najaar gaan we voor de tweede keer naar Botswana. De eerste keer dat we in Botswana waren, was voor mijn gevoel heel erg snel en vluchtig. Te kort om alles goed in me op te kunnen nemen en de sfeer van het Afrikaanse land te kunnen ademen. In 2012 maakten we een reis van Johannesburg naar Kaapstad door Zuid-Afrika, Zimbabwe, Botswana en Namibië. Het was een schitterende reis op een prachtig continent, maar het ging allemaal veel te vlug, de afstanden waren veel te groot en door de korte voorbereidingstijd had ik het idee dat ik niet volledig kon aarden tijdens die reis. De korte voorbereidingstijd kwam doordat we pas drie weken van te voren wisten dat we naar Afrika zouden gaan. We zouden eigenlijk een rondreis door Tibet maken, maar net voor vertrek sloot China de grenzen van Tibet, er mocht geen reiziger meer in. Ik had heel erg uitgekeken naar de reis naar Tibet en was na dit bericht wel lichtelijk in shock. De reis werd geannuleerd en we kregen de optie van de reisorganisatie om dan voor een andere reis te kiezen. Dit voelt heel raar, alsof je in een snoepwinkel bent en alles mag kiezen, maar eigenlijk niet weet wat je met die brede keuzemogelijkheid aan moet. Wat we wel heel duidelijk wisten, was dat we een reis wilden boeken naar een land dat niet op Tibet zou lijken. Dit land werd Afrika. In vier weken tijd kregen we vier landen, Zuid-Afrika, Zimbabwe, Botswana en Namibië in vogelvlucht te zien. We besloten daarna dan ook om delen van deze reis in slow-motion over te doen. Twee jaar geleden hebben we geheel op ons eigen tempo door Namibië gereisd. We bleven toen tien dagen in Etosha NP. Tijdens deze reis kon ik volledig aankomen en aarden op dit prachtige continent. Ik heb in alle rust de energie van de bush en dieren kunnen voelen en doorleven.
Dit jaar hebben we besloten om in slow-motion door Botswana te reizen. We gaan eerst een bush-skills cursus bij de Okavango Guiding School in de gelijknamige delta volgen. De Okavangodelta is een zeer uitgestrekt natuurgebied met veel wild. In 2012 waren we ook in de delta. We voeren destijds met een mokoro, een bootje, de delta in om daar aan de oever ons kamp op te zetten. ’s Avonds hoorden we dan de nijlpaarden aan land komen, die vervolgens de nacht doorbrachten, knorrend en foeragerend tussen de struiken rondom ons kampement. Het toilet was een gat in de grond, de toiletrol hing aan een tak in een boom. Wassen deden we in de delta op een plek waar hopelijk geen nijlpaarden hadden bedacht om te gaan zwemmen. We maakten wandeltochten door de delta.
Nu gaan we een cursus volgen in de delta. De Okavango Guiding School leidt mensen op tot ranger. Hun kamp ligt in een afgelegen deel van de delta, waar verder geen toeristen komen. Tijdens de cursus krijgen we vaardigheden geleerd die we in de bush goed kunnen gebruiken, zoals rijden in een 4wheeldrive, spoorzoeken en sterrenkijken. Verder krijgen we geleerd te letten op het gedrag van dieren en wat bepaald gedrag betekent. We leren wat we bij een onverwachte close encounter met bepaalde dieren moeten doen en wat we zeker niet moeten doen. Na deze cursus gaan we zelf twee weken de bush in. We rijden met een bushcamper door Moremi, Savuti en Chobe. We overnachten in verschillende campsites.
De tocht zal niet lijken op de tocht door Etosha NP. De wegen in Etosha NP waren goed begaanbaar en de 4wheeldrive was daar eigenlijk een overbodige luxe. Dit geldt niet voor Botswana. De wildparken in Botswana hebben geen greffelwegen en hier heb je de 4wheeldrive zeker nodig. Enige ervaring met het rijden op ruw terrein lijkt ook geen overbodige luxe te zijn. Er gaat dan ook een satelliettelefoon en een goede navigatie mee, zodat we ten alle tijden om hulp kunnen vragen. We hebben ook een contract met de airrescue afgesloten.
Ik verheug me er weer erg op om het Afrikaanse wild te mogen observeren. Om weer in de buurt te zijn van deze prachtige diersoorten en hun verschillende energieën weer te mogen voelen. Ik verheug me weer op het afspeuren van de vlaktes naar leven. De spanning als je een bepaald dier in het vizier krijgt. De verwondering als grote kuddes aan je voorbij trekken. De spanning als roofdieren in de buurt zijn en de reactie van de prooidieren op hun aanwezigheid. Ik verheug me weer om ’s nachts de geluiden van de bush te horen. Het brullen van de leeuw, dat krachtig kilometers ver over de vlaktes draagt. Het lachen van de hyena’s in de donkere nacht, het geluid van de krekels, het geluid van de nachtdieren.
Ik vind alle dieren prachtig, maar de Afrikaanse olifant is mijn favoriet. Ik vind de olifant krachtig en teder tegelijk. De sociale structuren van de olifanten zijn zeer uitgebreid en zijn zeer ver ontwikkeld, net zoals zijn intelligentie en mate van bewustzijn. Een tijd geleden schreef ik een verhaal over de Afrikaanse olifant. De olifant, de ongekroonde koning der dieren
Olifanten zullen we zeker gaan zien, want in Chobe is een overschot aan olifanten. Dat klinkt heel vreemd, dat een dier dat nog geen tien jaar geleden met uitsterven werd bedreigd nu op een bepaalde plek een plaag vormen. Olifanten verwoesten in Chobe veel van de vegetatie. Er mag daar dan ook weer op olifanten gejaagd worden, helaas. Er gaan geruchten dat Botswana ervoor gaat kiezen om olifanten af te schieten. Ze hebben er dan wel voor gekozen om in één keer de hele kudde te vermoorden, zodat er geen getraumatiseerde dieren achterblijven. Dit klinkt misschien aan de oppervlakte erg humaan, maar er is natuurlijk weinig humaans aan. Veel mensen willen er niet over nadenken, maar laten we dit ‘humaan’ model eens even naar de mens toe vertalen. Ik hoor mensen zeggen dat het dan een ander verhaal is. Hoezo? Is een mensenleven meer waard dan een olifantenleven? In mijn optiek is er weinig humaans aan om levende wezens te doden. Er zijn mensen die zeggen dat de jacht op dieren goed is, want van de opbrengsten van de plezierjacht kan het wild beschermd worden en daarnaast kan het geld naar de door olifanten getroffen boeren gaan. Dit vind ik ook zo een voorbeeld om eens goed over na te denken. Dus we mensen mogen voor hun plezier dieren doodschieten om vervolgens met dat geld andere dieren te beschermen? Zijn we ons dan niet gewoon voor de gek aan het houden? En zijn we dan niet het geweten van de plezierjager aan het sussen, want zo erg is het dan toch niet om een dier te doden, het is dan toch voor de goede zaak. Beetje vreemd. Maar dit is een discussie waar de meningen altijd verdeeld over zullen blijven. Ik haal dit thema aan, omdat ik het belangrijk vind dat iedereen die naar Afrika reist ook naar deze thema’s achter de schermen kijkt en daar niet de ogen voor sluit. Door Afrika reizen betekent meer dan de Big Five op kiekjes vastleggen en voor de rest als de veel geziene struisvogel aldaar, de kop in het zand te steken. Echte struisvogels doen dit niet, maar de mensheid is er vaak des te beter in.
Ik kijk ernaar uit om dat jaar weer naar het Afrikaanse continent te mogen afreizen en voel me bevoorrecht om een bezoeker van de wereld van de dieren te mogen zijn.