In veel landen is het heel normaal om af te dingen, het is vaak een soort spel. Je ziet iets leuks, je toont je interesse, de verkoper zegt dat hij een goed bod voor je heeft, bij het horen van het bedrag doe je alsof het je pijn aan je hart doet. Je doet een tegenbod en de verkoper doet dan alsof het hem pijn aan het hart doet. De rekenmachine met verschillende biedingen gaan een aantal keer van de één naar de ander, ‘good price for me, good price for you’. En als het dan goed is, kom je samen ergens in het midden uit. Jij blij, hij blij, klaar!
Maar…….laten we bij het afdingen de regels van respect hanteren. En laten we ons gezonde verstand blijven gebruiken. Ik zie wel eens mensen die het onderste uit de kan willen hebben en over een paar centen liggen te bakkeleien. Kom op, vind je het nu echt nodig om over een paar cent te blijven doorzagen. Op Bali zagen we ooit een arm vrouwtje die mango’s verkocht. In Azië kom je niet snel mensen tegen die bedelen, vaak zoeken de mensen iets om te verkopen of te verhandelen, zo ook dit vrouwtje. Een Britse toeriste, die samen met een groepje op het terras zat, had wel zin in een mango en vroeg wat de mango’s moesten kosten. Het vrouwtje vroeg zich voor drie mango’s een klein bedragje. De Britse toeriste wilde schijnbaar haar onderhandelingsvaardigheden tonen aan de rest van het groepje en begon druk te onderhandelen over de prijs, omgerekend in euro’s een paar cent. Uiteindelijk vond ze de mango’s toch te duur en stuurde het vrouwtje weg. Als je dit voor je neus ziet gebeuren, dan voel je je als medewesterling erg ongemakkelijk. Olaf, die belast is met een sterk rechtvaardigheidsgevoel, werd zo boos dat hij dat hij naar het vrouwtje met de mango’s liep en een mango kocht, om deze vervolgens aan de Britse toeriste te geven. Ze had het schaamrood op de kaken staan. Iedereen in het groepje was stil. Of de mango uiteindelijk gesmaakt heeft? Wellicht zat er een bittere nasmaak aan.
Zo zien we wel vaker onderhandelingspraktijk die we met plaatsvervangende schaamte gadeslaan. Pingelen om een T-shirtje dat een euro kost en dan nog de helft maar willen betalen. Afdingen op een handgemaakte sjaal waar een week aan gewerkt is en een goede prijs voor wordt gevraagd. Mensen negeren en strak langslopen als ze vragen of je even in hun winkeltje wilt komen kijken. Een taxichauffeur die een paar euro vraagt wegsturen, omdat hij teveel vraagt. Kortom tal van situaties die schaamteloos zijn. Bedenk eens hoeveel uur mensen bezig zijn geweest met het maken van de spullen en dat er vaak hele gezinnen van onderhouden moeten worden. In veel landen verwachten mensen dat je met ze onderhandelt, maar dat wil niet zeggen dat je als een olifant door de porceleinwinkel moet. Het is vaak echt beledigend naar de mensen toe.
Denk na voordat je gaat onderhandelen. Wij bedenken ons altijd van te voren wat iets ons waard is, wat willen we er voor uitgeven. Met dit bedrag in ons achterhoofd gaan we onderhandelen. Dit levert vaak hele leuke momenten en gesprekken op, want mensen vinden het leuk als je met ze op een respectvolle manier gaat onderhandelen. Ik denk dat het belangrijk is dat je je bewust bent van de koers en dat je niet over een paar cent gaat onderhandelen. Stuur mensen niet weg voor een paar cent, bedenk eens hoeveel de hele reis heeft gekost, dan stuur je mensen toch niet weg voor een paar cent. De belangrijkste leidraad in onderhandelen is wederzijds respect.
